Aqronomiya ixtisası

İxtisasın təsviri

Aqronomiya – Aqro – Tarla, Logos – elm, Nom – insan mənasında işlədilir. Əsasən, bitki yetişdiriciliyi, onun becərilməsi, mühafizəsi, yüksək məhsuldarlığın alınmasını özündə cəmləyən ixtisasdır. Aqronomun əsas vəzifəsi torpağın xassələri və kənd təsərrüfatı bitkilərinin tələbi əsasında torpaq münbitliyinin fasiləsiz artımını təmin edən aqrotexniki və meliorativ tədbirlər sistemini həyata keçirməkdir. Aqronomiya ən çox zəhmət tələb edən ixtisaslardan biridir və bəşəriyyətin ən başlıca problemlərindən birinin həlli olan insanları qida məhsulları ilə,həmçinin sənayeni xammal ilə təmin etməklə məşğuldur. Xüsusi, praktik vəzifələri həll edən, öz əlləri ilə iş görən mütəxəssisdir. Tələb və qaydalara uyğun olaraq texnologiya üzərində də işləyir. Kənd təsərrüfatı məhsulları təkcə ərzaq məhsulları hesab olunmur. Məsələn, parça istehsalı üçün xammal – müxtəlif liflər bitkilərdən (məsələn, pambıq və kətan) və ya heyvanlardan (qoyun yunu) əldə edilir. Kənd təsərrüfatı sahəsində çalışan fermerlər və aqronomlar bəşəriyyəti bəsləyir və geyindirir. Biologiya ilə maraqlananlar üçün uyğun ixtisasdır.

İxtisasın tarixi

Azərbaycan Dövlət Aqrar Universitetinin ən qocaman fakültəsidir. 1920 – ci ildə Azərbaycan Politexnik İnstitutunda fəaliyyət göstərən səkkiz kafedradan beşi aqronomluq profilli idi. Bunlar botanika, meteorologiya, torpaqşünaslıq, ümumi əkinçilik və bitkiçilik aid idi. 1929 – cu ildə Azərbaycan Kənd Təsərrüfatı İnstitutu yaradılanda fakültənin adı ilk əvvəl bitkiçilik, tarlaçılıq fakültəsi olsa da, son olaraq aqronomluq fakültəsi olaraq dəyişdirilmişdir..

Bu ixtisas sahibi nə işlə məşğul olur? (iş öhdəlikləri)

➝ Məhsul yığımını təşkil etmək;
➝ Kənd təsərrüfatı torpaqlarından səmərəli istifadəni təmin etmək məqsədilə kənd təsərrüfatı torpaqlarını tədqiq etmək;
➝ Əkin sahələrinin quruluşunu planlaşdırmaq (otlaqlar, fermalardan uzaqlığı, əkin sahələri və s.);
➝ Tarla işinə necə və nə vaxt başlamağı, nə vaxt başa çatdırılacağını, sahədə dəqiq nə edilməli və necə qurulacağını,iş cədvəllərini hazırlamaq;
➝ Nə vaxt və hansı miqdarda gübrə tətbiq etmək, hansl toxumu əkmək və hansı miqdarda su vermək, bitkiləri zərərverici xəstəliklərlə müalicə edib-etməmək və s bu kimi bir çox problemləri həll etmək;
➝ Tarla işlərinin gedişatını müşahidə etmək və lazım olduqda düzəlişlər etmək;
➝ Məhsulun yığım sxemlərini tərtib etmək;
➝ Tədqiqat aparmaq,bitki yetişdirmək üçün yeni texnologiyalar inkişaf etdirmək və ya yeni məhsul növlərinin səmərəliliyini qiymətləndirmək;
➝ Kənd təsərrüfatı bitkilərinin becərilməsi, bitkiləri qoruyan vasitələrdən və gübrədən effektiv istifadə üçün landşaftın yararlılığını qiymətləndirmək və səmərəli istifadə etmək;
➝ İqlimə uyğun olaraq bitki sortlarının seçilməsi;
➝ Ziyanvericiləri üzə çıxarmaq, bitkinin xəstəliyini müəyyənləşdirmək, məhsul yığımını təşkil etmək;
➝ Məhsulun keyfiyyətinə və ilkin emal şərtlərinə nəzarət etmək;
➝ Ehtiyac yarandıqda məhsul alışı / tədarükü üçün müqavilələrin bağlanması;
➝ Heyvandarlıq, heyvanlara qulluq (mal-qara, at və s.);
➝ Heyvanları yem və otlaq ilə təmin etmək.

Harada bu ixtisasa sahiblənmək olar?

➝ Azərbaycan Dövlət Aqrar Universiteti
➝ Lənkəran Dövlət Universitet

Bu ixtisas üzrə harada çalışmaq olar

➝ Kənd təsərrüfatları məhsullarının istehsalı təsərrüfatlarında;
➝ KTN-nin tabeliyindəki qurumlarda;
➝ Kənd Təsərrüfatı Rayon İdarələrində;
➝ Kənd Təsərrüfatı Nazirliyində;
➝ Gömrükdə;
➝ Gübrə istehsalı müəssələrində;
➝ Toxumçuluqda;
➝ Meyvəçilikdə;
➝ Tərəvəzçilikdə;
➝ Briqadir;
➝ Aqronom;
➝ Aqrokimyaçı.

Bu ixtisas üzrə lazım olan bilik və bacarıqlar (kompetensiyalar)

➝ Davamlı öyrənmək həvəsi. Araşdırma etmək bacarığı;
➝ Müşahidə bacarığı;
➝ Analiz və təhlil etmə bacarığı;
➝ Qeyri – standart vəziyyətlərdə qərar qəbul etmək bacarığı;
➝ İnnovativ texnologiyaların tətbiq etmək;
➝ İşə yaradıcı münasibət bəsləmək;
➝ Təşkilatçılıq bacarıqları;
➝ Komandada işləmək bacarığı;
➝ Dəqiqlik;
➝ Dünyagörüşü;
➝ Məsuliyyətli olmaq;
➝ Diqqətcillik;
➝ Punktuallıq.

İxtisasın gələcəyi

Gələcəkdə bu ixtisas üzrə rəqabət artacaq. 2016 – cı ildən bəri dövlət kənd təsərrüfatının inkişafı ilə bağlı ciddi işlər görülür. Aqronomiya ən çox zəhmət tələb edən ixtisaslardan biridir və bəşəriyyətin ən başlıca problemlərindən birinin həlli – insanları qida məhsulları ilə, həmçinin sənayeni xammal ilə təmin etməklə məşğuldur. Son illərdə Azərbaycanın strateji yol xəritəsinə görə neft sektorundan qeyri – neft sektoruna gəlirlərin artılması nəzrdə tutulub. Bu da o deməkdir ki, hal-hazırda ölkəmizə öz ixtisasını mükəmməl bilən aqronomlar lazımdır.

Əmək haqqı

Görülən işdən, vəzifədən asılı olaraq əmək haqqı 300-15.000 AZN arasında dəyişir.